Technika decoupage znana jest od stuleci, ale dziś, w czasach diy, eco, recyclingu robi prawdziwą furorę. Także dlatego, że jest prosta, tania, i dla wszystkich – nawet dla osób, które nie są wybitnie uzdolnione plastycznie.
Czym jest decoupage
To technika dekorowania oraz renowacji (zwłaszcza mebli), polegająca – w skrócie – na zdobieniu gotowymi (choć nie tylko) wzorami powierzchni drewnianych, plastikowych, metalowych, ceramicznych czy szklanych. Możemy tak potraktować szkatuły, meble, wazony, dzbany, ramy, półki, talerze, biżuterię, figury i kształty z papieru mâché i w ten sposób nadać im drugie życie. Nieprzypadkowo wraz z popularnością decoupage rośnie popularność pchlich targów i sklepów ze starociami. Wzory przenosimy z serwetek (technika ta jest również zwana serwetkową), chustek, papieru ryżowego, ale także ze stronic gazet, magazynów, zeszytów nutowych – nośnik powinien być lekki i cokolwiek prześwitujący. W efekcie otrzymujemy odnowiony przedmiot, sprawiający wrażenie ręcznie malowanego, niekiedy również uszlachetnionego patyną starości.
Technika
Zaczynamy od oczyszczenia powierzchni, osuszenia i nałożenia wybranego podkładu. Gdy ten wyschnie, naklejamy wybrany wzór używając pędzelka i kleju. W razie potrzeby można użyć pensety – by wzór rozprostować na powierzchni – unikniemy dzięki temu zagnieceń. Jeśli to serwetka – odrzucamy spodnie warstwy i wykorzystujemy warstwę wierzchnią. Następnie nakładamy lakier, kładziemy tyle warstw, by osiągnąć pełną gładź i naniesiona aplikacja była niewyczuwana. Im twardszy i grubszy papier, tym więcej warstw lakieru. Ma powstać wrażenie, że naniesiony wzór został ręcznie namalowany. Pamiętajmy, że wzór lepiej wydrzeć niż wyciąć, krawędzie będą wyglądać naturalniej i łatwiej zleją się z tłem. Z tego samego powodu lepiej stosować jasny motyw graficzny na jasnym tle, a ciemny na ciemnym. Po wyschnięciu całość należy zabezpieczyć werniksem.
Gotowy wzór możemy wzbogacić dodatkowym malunkiem, własnoręcznie dodanym motywem, robimy to jednak przed nałożeniem lakieru.
W przypadku, gdy chcemy przedmiot ozdobić fotografią, potrzebujemy dodatkowego medium – papieru i żelu do transferu.
Narzędzia
Podkład
Farby akrylowe to świetny podkład dla powierzchni zdobionych w technice decopupage. Szybko schną, są trwałe i odporne na działanie słońca. Happy Color oferuje szeroką paletę kolorystyczna akryli, w zestawach i pojedyncze tuby. Można je stosować do różnych powierzchni, np. do metalu, drewna. Wiele barw, wiele odcieni, kolory matowe i metaliczne – w zależności od potrzeb, materiału i pomysłu. Dostępny jest również bardzo efektowny brokat akrylowy.
Klej
Do decoupag’u używa się kleju winylowego (idealny do efektu pęknięć) lub wikolu, które są gęste i po wyschnięciu przezroczyste i wyjątkowe odporne, a także specjalistycznego kleju decoupage. Można też użyć kleju do papieru PVA, bez potrzeby rozwodnienia. Ciekawym rozwiązaniem jest też klej z werniksem, który nie wymaga zabezpieczenia przedmiotu dodatkową warstwą werniksu.
Lakier
Dobór lakieru zależy od materiału i spodziewanych efektów plastycznych. Stosując technikę decoupage’u używa się lakierów szklących, syntetycznych, specjalnych lakierów to tworzenia spękań (cracle). Najpopularniejszy jest werniks akrylowy – lekki i na bazie wody. Co ważne, oferowany w dwóch wersjach – z połyskiem i matowej.
Pędzelki
Najlepsze są syntetyczne, nylonowe, które nie zostawiają włosia. Świetne do malowania akrylem i rozprowadzania kleju. Do mniejszych powierzchni i precyzyjnych prac lepsze są te cienkie (idealne będą zestawy hobbystyczne, z pędzelkami o różnej grubości), do rozprowadzania koloru i wprowadzenia ciekawej faktury nadadzą się pędzelki wachlarzowe. Obowiązuje zasada: im większa powierzchnia do pokrycia, tym szerszy pędzel, zaoszczędzi to wiele czasu.
Stosując technikę decoupage’u warto też zaopatrzyć się w pędzle gąbkowe, które sprawdzą się zwłaszcza przy mniejszych powierzchniach. Zostawiają ciekawą fakturę, nadają się do tworzenia efektu ombre, czyli harmonijnego przechodzenia kolorów.
Przydadzą się też nożyce, choć wydzieranie ma swoje niezaprzeczalne walory, zwłaszcza do małych wzorów z kontrastowym tłem oraz papier ścierny do korygowania faktury i wygładzania powierzchni.
Decoupage to bardzo wdzięczna technika, dla profesjonalistów i amatorów. Także dla tych, którzy nie podejrzewają siebie samych o posiadanie artystycznych talentów. Bo, jakkolwiek talent nigdy nie jest przeszkodą, tutaj najistotniejsza jest technika właśnie i znajomość procesu.